Tussenkomst Erik Philibert - gemeenteraad 16/12/2019 Meerjarenplan gemeente, OCMW en AGB 2020 – 2025

Beste collega’s

Uit de nieuwe meerjarenplannen blijkt duidelijk dat dit bestuur vorige legislatuur ver boven zijn stand heeft geleefd. Er zijn de vorige legislatuur heel veel dure projecten zoals de dorpskernenvernieuwing, de nieuwe kleuter- en muziekschool,… maar  ook het zwaar verlieslatend sportpark op korte tijd gerealiseerd, waardoor de geconsolideerde schuld van gemeente en AGB de vorige legislatuur verdrievoudigd is. Uiteraard zijn die 30 miljoen € aan leningen niet gratis en moeten daarop de komende jaren heel veel aflossingen en intresten betaald worden. Hierdoor blijft er weinig marge over om deze en volgende legislaturen te kunnen investeren, een verhaal dat we ook op andere niveaus kennen na jaren van socialistisch beleid. Om toch maar iets te kunnen realiseren tijdens deze legislatuur is het bestuur op zoek moeten gaan naar geld en dat hebben ze gevonden op 3 vlakken : de leegverkoop van ons patrimonium,  een verhoging van belastingen en retributies en de invoering van tal van nieuwe belastingen.

subsidies pidpa                 9.050.000

subsidies fietspaden         450.000

verkoop patrimonium        2.525.000

TOTAAL

INKOMSTEN/SUBSIDIES 12.025.000

investeringen gemeente     9.484.443

investeringen OCMW         70.000

investeringen AGB             494.002

TOTAAL

INVESTERINGEN 10.048.445     1.674.741 per jaar om exploitatieverliezen op te vangen

verschil 1.976.555

Die uitverkoop van patrimonium en subsidies moeten deze legislatuur 12 mio € opbrengen. Hiermee worden 10 miljoen € aan investeringen gefinancierd. Het grootste deel van deze inkomsten komt voort uit de verkoop van de rioleringen aan Pidpa. Het baart ons zorgen dat we nergens lezen dat deze opbrengsten  prioritair zullen aangewend worden voor onderhoud en herstellingen van rioleringen. In de plaats daarvan worden er allerhand andere investeringen mee gefinancierd. De overige 2 miljoen € aan opbrengsten wordt aangewend om exploitatieverliezen bij de gemeente en het AGB aan te zuiveren. Uiteraard is een patrimoniumverkoop een éénmalige operatie. We vragen ons dan ook af hoe de gemeente in de toekomst haar investeringen gaat financieren, als we zien dat de autofinancieringsmarge de meeste jaren nu al maar nipt positief is.  En dan zitten in die cijfers ook nog eens éénmalige meevallers voor Boechout : zo ontvangt de gemeente dankzij N-VA in de Vlaamse Regering 1.085.000 € voor het behoud van open ruimte en worden de inkomsten van de personenbelasting sneller doorgestort.

De conclusie is duidelijk, het vet is van de soep en die soep zal in de loop der jaren alsmaar dunner worden. Boechout zit met een structureel financieel probleem. Men kan immers geen patrimonium blijven verkopen de volgende legislaturen of hopen op éénmalige inkomsten om iets te kunnen realiseren. Bovendien – en dat vragen wij al jaren – had men al lang een duidelijk patrimoniumplan moeten opmaken. Hiervoor enkel beroep doen op een interne stafmedewerker, lijkt ons niet echt ideaal. Het ontbreken van dat patrimoniumplan zorgt voor slecht bestuur op dat gebied. Naast verschillende gemeentelijke eigendommen die geheel of gedeeltelijk leegstaan, huurt de gemeente andere gebouwen om projectontwikkelaars ter wille te zijn en diensten te huisvesten. Vandaag nog staat er een punt op de agenda om nog extra patrimonium bij te huren. Dit doet bijna denken aan de 'sale-and-lease-back' operatie van de Belgische staat onder Paars-groen.

Het is duidelijk dat het AGB – ondanks boekhoudkundige truukjes zoals het verschuiven van personeelslasten naar de gemeente en de overheveling van de kosten van de crèche en het politiegebouw naar de gemeente – een zorgenkind blijft dat gigantisch veel middelen blijft opslorpen. Als we alle kosten, de gemeentelijke bijdrage van 750 k€ per jaar  en de exploitatieverliezen het sportpark optellen, stellen we vast dat de gemeente Boechout bijna 10% van haar totale ontvangsten uitgeeft aan de sporthal. Dat is veel, zeer veel. Langs inkomstenzijde stellen we vast dat het dit bestuur aan politieke moed ontbreekt om de tarieven voor sportclubs en gebruikers te verhogen; die blijven namelijk gans de legislatuur hetzelfde en worden zelfs niet eens geïndexeerd.  

Als we  wat meer in detail gaan kijken naar de verschillende investeringen, hebben we daarbij ook een aantal vragen en bedenkingen:

We zijn blij te lezen dat het bestuur eindelijk werk gaat maken van de aanleg van fietspaden op de Wommelgemsesteenweg en de Broechemsesteenweg, maar we vragen ons af of dit voor een bedrag van telkens 300 k€ wel volwaardige fietspaden gaan worden ? Ik lees immers in parlementaire documenten van 2012 dat de gemiddelde kostprijs van 1 km fietspad toen gemiddeld reeds 323.000 € bedroeg … Zijn hiervoor ook geen onteigeningen nodig of gaat de gemeente aanpalende dorpsgenoten verplichten tot gratis grondafstand ?
We vragen ons af hoe het bestuur de natuurbegrafenissen en de overdekte rust- en bezinningsplaats op het kerkhof gaat realiseren zonder 1 € budget.
We lezen dat de gemeentelijke stedenbouwkundige ingenieurs de straat gaan optrekken om overtredingen tegen de ruimtelijke ordening te gaan verbaliseren. We vinden het echt een gemiste kans om hen enkel dit als taak op te leggen. Waarom dit niet veel breder maken en gaan voor een volwaardige “gemeentemarinier” die daarom geen ingenieur hoeft te zijn, maar ook toezicht houdt op leefbaarheid, veiligheid, sluikstorten en netheid, verloedering, die bewonersproblemen signaleert en daarom een rechtstreekse communicatielijn heeft met de korpschef en de burgemeester ?
Het gemeentebestuur wil de burger responsabiliseren en de hoeveelheid afval verminderen. Daartoe zullen de grijze restafvalzakken opslaan van 1,75 naar 1,95 € per zak. Als je bijna iedere week een grijze zak buiten aanbiedt zullen die vuilzakken u dus 100 € per jaar gaan kosten, best wel veel geld. Naar wij menen zijn zeker niet enkel de inwoners verantwoordelijk voor het restafval. We vragen ons af welke maatregelen het gemeentebestuur gaat nemen naar handelaars, supermarkten en producenten ? Hopelijk wordt de roze zak voor plastiekafval ook in 2020 ingevoerd, zodat de kostenstijging voor de Boechoutenaar beperkt kan blijven. Zoniet vrezen wij een toename van het sluikstorten. De prijsverhoging afwimpelen als zijnde een IGEAN beslissing, is te gemakkelijk. Het lokaal bestuur moet hierin haar verantwoordelijkheid opnemen. Wij kunnen met deze prijsverhoging van de grijze vuilniszakken dan ook niet akkoord gaan.  Evenmin kunnen wij ons akkoord verklaren met de verhoging van de GFT+ tarieven omdat deze fractie niet gratis op het recyclagepark kan worden aangeboden en niet alle mensen over voldoende ruimte beschikken om thuis te kunnen composteren.
We waren zeer verbaasd te lezen dat het gemeentebestuur nu gaat streven naar een klimaatneutraal en milieuvriendelijk patrimonium. Nu ? Nu de meeste nieuwe gebouwen er al staan zoals het politiekantoor, de crèche, burger en welzijn, de muziekschool, de kleuterschool, Sneppenbos,…. Allemaal gebouwen die NIET energieneutraal zijn. Een maatregel die dus ruimschoots te laat komt. Wat gaat het gemeentebestuur trouwens nog allemaal bouwen ? Er is nu al veel leegstand van gemeentelijk patrimonium…
We lezen dat het bestuur nieuwe  fietsstraten gaat aanleggen en trage wegen gaat opwaarderen, maar vinden hiervoor nergens budgetten terug ?
Een omstreden maatregel vinden we ook een beloningssysteem voor fietsende scholieren en schoolkinderen. Jonge kinderen die nog begeleid moeten worden door hun ouders kiezen helemaal niet zelf of ze met de fiets naar school kunnen. In tweeverdienersgezinnen is dit ook vaak niet haalbaar. Het aantal ouders dat  ’s morgens de tijd heeft om zijn kinderen om 8u30 naar school te fietsen en nadien nog een traject naar het werk af te leggen, lijkt me vrij beperkt. Hetzelfde probleem doet zich ’s avonds voor : hoeveel werkende ouders lukt het om om 15u45 met de fiets aan de schoolpoort te staan om de kinderen af te halen in combinatie met hun werk (en vrijdags zelfs nog vroeger)? In de praktijk zien we dat het vaak de grootouders zijn die kinderen dan komen afhalen of gaan de kinderen na schooltijd nog even naar de wigwam. Voor jongere kinderen lijkt deze maatregel ons dan ook totaal niet realistisch en zelfs discriminerend.
Eindelijk komen er een aantal ANPR camera’s die vanaf 2021 zullen ingezet worden om snelheidscontroles uit te voeren. Dat vragen wij al jaren. Hopelijk worden deze camera’s ook breder gebruikt in de strijd tegen criminaliteit zoals de recente inbrakenplagen. De laatste jaren wordt er gemiddeld om de 3 à 4 dagen ergens in een woning in Boechout ingebroken. We vinden dit een zeer verontrustend cijfer en pleiten dan ook voor ANPR camera’s op alle invalswegen naar Boechout en Vremde,  aan de tramterminus en op overlastgevoelige plaatsen.
We lezen dat deze legislatuur ook nieuwe RUPs gaan ontwikkeld worden. Hopelijk komen er geen nieuwe grote bouwprojecten meer bij.  Het RUP kerkweg Vremde vinden in feite overbodig ; er ligt een beetje verder al het park Bisenweijke, dat perfect kan omgetoverd worden tot een echt bos. Ook het groengebied van natuurpunt bevindt zich vlak daarachter. Dit RUP lijkt ons dan ook totaal overbodig. Indien het bestuur toch doorgaat met dit RUP, hopen we dat er een goede oplossing gevonden wordt voor de korfbal. Als we kijken naar wat andere sportclubs allemaal krijgen of hebben gekregen…

Wat de belastingen en retributies tot slot betreft merken we het volgende op:

De taxshift die het bestuur deze legislatuur wil doorvoeren vinden we een zeer hypocriete maatregel. Die taxshift komt neer op het verhogen van de belasting op woningen (stijging opcentiemen onroerende voorheffing van 775 naar 846) en het verlagen van de belasting op arbeid (daling personenbelasting van 7,1 naar 6,9%). Dit is uiteraard hypocriet als men eerst Boechout volbouwt met nieuwe woningen met een relatief hoog KI om die vervolgens extra te gaan belasten. Eigendom wordt – in tegenstelling tot wat socialisten vaak beweren – al zwaar belast. Zo wordt er - al naargelang de situatie - BTW, registratierechten, belasting op het kadastraal inkomen, erfenisrechten enz. betaald. Het is naïef te denken dat huren door deze maatregel goedkoper gaat worden. Geen enkele verhuurder zal zijn huurprijzen hierdoor verlagen. We maken ons integendeel nog meer zorgen over de betaalbaarheid van wonen in Boechout door deze gevoelige belastingverhoging van de onroerende voorheffing met meer dan 9%. De betaalbaarheid van wonen in Boechout zal er met deze maatregel zeker niet op vooruit gaan. Bovendien lezen we in het meerjarenplan dat de grondprijzen in Boechout zijn gestegen van 247 €/m² in 2014 naar 420 € per m² in 2016, een stijging met maar liefst 70% op 2 jaar tijd. Ondertussen zijn we bijna 2020 en zullen die prijzen allicht nog hoger liggen. We merken ook dat de verhoging van de onroerende voorheffing al van kracht gaat vanaf aanslagjaar 2020, terwijl de verlaging van de personenbelasting in schijven wordt ingevoerd. Er is dus een periode van 2 jaar waarin beide facturen hoger zullen uitvallen voor de inwoners. Dit kan niet voor N-VA. In feite gaat het om een totale belastingverhoging : we zien in de meerjarenplanning dat beide belastingen deze legislatuur meer geld in het laatje moeten brengen.
Uit heel dit meerjarenplan blijkt dat dit bestuur nood had aan bijkomende inkomstenbronnen om toch iets te kunnen realiseren. Daarom werden bestaande belastingen verhoogd en wordt een hele resem aan nieuwe belastingen en retributies  ingevoerd. Zo zal er een bomenfonds worden aangelegd ter compensatie van het kappen van bomen en komt er een compensatoire vergoeding voor het niet aanleggen van een parkeerplaats op eigen domein. Die belasting moet jaarlijks 15.000 € opbrengen. Waarom legt de gemeente dit laatste trouwens niet op in de omgevingsvergunning ? Naast de belasting op leegstaande woningen en gebouwen wordt een nieuwe belasting ingevoerd op verwaarloosde woningen en gebouwen, die jaarlijks 5.000 € moet gaan opbrengen. En verhuurders die geen geldig conformiteitsattest kunnen voorleggen, zullen ook extra belastingen moeten gaan betalen. Die belasting moet 12.000 € per jaar opbrengen.  Ook stapelplaatsen voor schroot en oude achtergelaten voertuigen zullen voortaan belast worden.  Daarnaast wordt een belasting ingevoerd op het niet afkoppelen van afvalwaterafvoer en regenwaterafvoer van 1.500 € per jaar, evenals een belasting op tweede verblijven die jaarlijks 10.000 € moet gaan opleveren. Tot slot wordt ook nog een nieuwe belasting op de waardevermeerdering van onroerend goederen ingevoerd die 12.500 € per jaar moet gaan opleveren.  Op zich kunnen we ons wel vinden in sommige van die belastingen, maar we vragen ons toch wel af of het sop de kool soms waard is, zoals bvb. de belasting op schroot en achtergelaten voertuigen die 100 € per jaar moet opleveren. De administratiekost gaat ongetwijfeld hoger zijn dan die 100 € opbrengsten. Wie gaat die belastingen trouwens controleren ? We hebben geen gemeentemariniers die dit kunnen doen. Wie gaat bijvoorbeeld de belasting op reclameborden en reclamevoertuigen controleren ? Wat is de inningskost hiervan ?  De belasting op sluikstorten mag wat ons betreft zelfs een pak hoger zijn, als we zien hoeveel  er nog gesluikstort wordt. Maar bovenal vinden we dat de belastingen veel te versnipperd zijn. Zo zal iemand die in Boechout gaat bouwen verschillende belastingen moeten betalen vb. die op bouwen en verbouwen (0,70 € per m³), eventueel een belasting op het ontbreken van parkeerplaatsen, eventueel de activeringsheffing, de retributie voor de aanleg van een oprit, desgevallend een retributie op inname openbaar domein voor de bouwkraan, de retributie voor de omgevingsvergunning, de retributie voor gebruik van een aftappunt voor water op de werf, de retributie voor het gebruik van een aftapkast  voor elektriciteit .  Dit kan veel efficiënter en globaler worden aangepakt, zodat nieuwe inwoners die hier willen bouwen of verbouwen direct 1 globaal bedrag meegedeeld krijgen waarin alle kosten vervat zitten.  Dat zou de zaken voor beide partijen duidelijker maken en administratief een pak eenvoudiger.
Het is duidelijk dat werken niet beloond wordt onder een socialistisch bestuur. Eigendom gaat extra belast worden, de buitenschoolse kinderopvang wordt maar liefst 20% duurder voor opvang tijdens schoolvakanties en schoolvrije dagen, en de kinderen van werkende ouders die hen in combinatie met hun werk niet met de fiets naar school kunnen wegdoen of gaan afhalen,  worden benadeeld ten opzicht van kinderen van ouders die niet werken.  

We kunnen besluiten met te stellen da dit gemeentebestuur onze gemeente in een structurele precaire financiële situatie heeft gebracht, waarbij overmatig beroep gedaan wordt op éénmalige meevallers en éénmalige  inkomsten zoals de uitverkoop van patrimonium.  Indien de 9 miljoen € inkomsten uit de verkoop van de rioleringen aan Pidpa er niet waren geweest, zouden alle financiële controlelampjes rood beginnen knipperen. We verwachten dat dit naar de volgende legislatuur toe problemen gaat opleveren.  We lezen ook nergens dat het bestuur aan actieve schuldafbouw gaat doen ondanks éénmalige meevallers. Die éénmalige meevallers worden gretig uitgegeven aan allerhande projecten in plaats van daarmee een deel van de gigantische schuld van 30 miljoen € af te lossen. Het ontbreekt het bestuur tevens aan politieke moed om de inkomsten van het AGB – dat het grootste financiële zorgenkind van Boechout blijft – te optimaliseren. We vinden daarnaast dat het bestuur proactief te weinig of geen reserves aanlegt voor de pensioenen van de ambtenaren. Men weet dat daar een grote factuur op Boechout afkomt, maar hiervoor wordt geen spaarpotje aangelegd. Tot slot menen we dat een aantal investeringen budgettair onderschat zijn of zelfs niet ingeschreven. Daarom kunnen wij vanuit de N-VA fractie dit meerjarenbeleid niet goedkeuren.

Erik Philibert

Gemeenteraadslid N-VA